گروه کشاورزی مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران به تحلیل آمارهای تجاری در بخش کشاورزی و صنایع غذایی در دو ماه نخست سال جاری پرداخته است. بر اساس این تحلیل، طی دو ماهه سال جاری بالاترین نرخ رشد صادرات محصولات کشاورزی در دهه 90 رقم خورده است.
بررسی داده‌های آماری گمرک ایران از سوی گروه کشاورزی مرکز ملی مطالعات راهبردی کشاورزی و آب اتاق ایران نشان می‌دهد که طی دو ماه ابتدایی امسال صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی از نظر ارزش، رشد 34درصدی را تجربه کرده است که در مقایسه با سال‌های سپری شده از دهه 90 بالاترین رشد را داشته است.
در دو ماهه نخست سال 1397، میزان صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی یک میلیون و 580 هزار تن، به ارزش یک میلیارد و 124 میلیون دلار بوده که از نظر وزن، سهم 8.4 درصدی و از نظر ارزش سهم 14.5درصدی از کل صادرات کالاهای غیر نفتی را به خود اختصاص داده است.
میزان واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی نیز در این مدت 3 میلیون و 34 هزار تن، به ارزش یک میلیارد و 597 میلیون دلار بوده که از نظر وزن سهم 57.6 درصد و از نظر ارزش سهم 23.5 درصد از کل واردات کشور را شامل می‌شود.
کالاهای صادراتی
در دو ماهه نخست سال 1397، اقلام عمده صادرات محصولات کشاورزی شامل انواع میوه های درختی به ارزش 265 میلیون دلار و سهم ارزشی 23.6 درصد؛ انواع سبزیجات و محصولات جالیزی به ارزش 257 میلیون دلار و سهم ارزشی 22.9 درصد؛ شیر و فرآورده های آن به ارزش 114 میلیون دلار و سهم ارزشی 10.1 درصد و زعفران 57 میلیون دلار و سهم ارزشی 5.1 درصد از کل ارزش صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی بوده است.
خریداران محصولات کشاورزی ایران
بیشترین میزان صادرات به کشور های عراق، افغانستان، پاکستان، امارات متحده عربی، فدراسیون روسیه، ترکیه و هند صورت گرفته که به ترتیب 42، 13.4، 5.4، 5.2، 4.7، 3.7 ، 3.1 درصد از صادرات محصولات کشاورزی ایران سهم دارند. در مجموع 77.5 درصد کل صادرات بخش کشاورزی به این 7 کشور انجام شده است.
متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی بخش کشاورزی 711 دلار بوده که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالاهای صادراتی غیر نفتی کشور (412 دلار) 73 درصد بیشتر است.
سهم کشورهای عمده از صادرات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی ایران در دو ماهه نخست سال 1397
| کشور | عراق | افغانستان | پاکستان | امارات متحده عربی | فدراسیون روسیه | ترکیه | هند |
| سهم (%) | 42 | 13.4 | 5.4 | 5.2 | 7/4 | 7/3 | 3.1 |
کالاهای وارداتی
در دو ماهه نخست سال 1397، اقلام عمده وارداتی محصولات کشاورزی و صنایع غذایی شامل ذرت به ارزش 300 میلیون دلار و سهم ارزشی18.8 درصد؛ دانه سویا 248 میلیون دلار و سهم ارزشی 15.5 درصد؛ برنج به ارزش 184 میلیون دلار و سهم ارزشی 11.5 درصد؛ روغن نباتی به ارزش 123 میلیون دلار و سهم ارزشی 7.7 درصد؛ انواع میوه به ارزش 90 میلیون دلار و سهم ارزشی 5.6 درصد از کل ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذای بوده است. این کالاها در مجموع 59 درصد واردات بخش کشاورزی را شامل می شوند.
متوسط قیمت هر تن کالاهای وارداتی این بخش 526 دلار می باشد، که در مقایسه با متوسط قیمت هر تن کالاهای وارداتی کل کشور (1291 دلار) 59 درصد کمتر است.
صادرکنندگان محصولات کشاورزی به ایران
کشورهای عمده صادرکننده محصولات کشاورزی و صنایع غذایی به ایران از نظر ارزش شامل سوئیس با 255 میلیون دلار، هند با 176میلیون دلار، انگلستان با 168 میلیون دلار، امارات متحده عربی با 149 میلیون دلار ، ترکیه با 62 میلیون دلار، پاکستان با 48 میلیون دلار و فدراسیون روسیه با 44 میلیون دلار بوده که سهم ارزش واردات ایران از این کشورها نسبت به کل ارزش واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی کشور به ترتیب 16، 11 ،10.5، 9.3، 3.9 ، 3 و 2.8 درصد بوده است. این 7 کشور در مجموع حدود 57 درصد از کل ارزش واردات کشورمان در این زمینه را به خود اختصاص داده‌اند.
سهم کشورهای عمده از واردات محصولات کشاورزی و صنایع غذایی ایران در دو ماهه نخست سال 1397
| کشور | سوئیس | هند | انگلستان | امارات متحده عربی | ترکیه | پاکستان | فدراسیون روسیه |
| سهم (%) | 16 | 11 | 10.5 | 9.3 | 3.9 | 3 | 2.8 |
تراز تجاری کشاورزی
تراز تجاری محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در دو ماه نخست سال 1397، منفی473 میلیون دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 42 درصد بهبود یافته است. در طول دهه 90 یک بار در سال 95 تراز تجاری محصولات کشاورزی و صنایع غذایی به منفی 420 میلیون دلار رسید که بهترین آمار در این دوره زمانی است و کسری تراز 473 میلیون دلاری در دو ماه ابتدایی امسال در رتبه دوم از نظر کیفیت تراز تجاری قرار دارد.
جایگاه نسبتا مناسب در تراز تجاری محصولات کشاورزی و صنایع غذایی در حالی به دست آمده است که میزان بارندگی طی 8 ماهه گذشته از سال آبی جاری (1/7/96 تا 31/2/97) 151.5 میلیمتر بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 25.7 درصد کاهش و در مقایسه با بلند مدت (بیست ساله) نیز 29.4 درصد کاهش داشته است.
منبع : پایگاه خبری اتاق بازرگانی، صنایع ، معادن و کشاورزی ایران